Rechten derdelanders Oekraïne

Derdelanders met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne mogen voorlopig nog in Nederland blijven. De Raad van State oordeelde op 23 april 2025 dat de overheid de tijdelijke bescherming van deze groep derdelanders eerder beëindigd mocht worden en dat deze groep met ingang van 4 maart 2024 niet meer onder de Richtlijn tijdelijke bescherming (RTB) valt.

Verder bevestigt de Raad van State het oordeel van het Europese Hof van Justitie dat een terugkeerbesluit pas na het beëindigen van de RTB genomen had mogen worden. Dit betekent dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) nieuwe terugkeerbesluiten moet nemen.

Einde bevriezingsmaatregel derdelanders per 4 september 2025

Tot 4 september 2025 behouden alle derdelanders het recht op opvang en bijbehorende (gemeentelijke) voorzieningen en mogen zij blijven werken volgens de regels die gelden voor ontheemden op grond van de Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO).

Voor specifieke situaties geldt:

  • Derdelanders die in beroep zijn gegaan (en een voorlopige voorziening hebben aangevraagd) verliezen het recht op opvang en (gemeentelijke) voorzieningen, en het recht om te werken, afhankelijk van wanneer hun individuele beroepszaak is behandeld door de rechtbank. Dat verschilt dus per persoon, omdat niet alle zaken tegelijkertijd behandeld worden.
  • Derdelanders die niet in beroep zijn gegaan krijgen van de IND een brief. Daarin staat dat de bevriezingsmaatregel per 4 september 2025 eindigt. Vanaf dan hebben ze nog 4 weken de tijd om Nederland zelfstandig te verlaten. In deze periode hebben zij nog recht op opvang en (gemeentelijke) voorzieningen, maar mogen zij niet meer werken.
  • Derdelanders met een lopende asielaanvraag hebben recht op opvang bij het COA.
  • Derdelanders met een lopende aanvraag voor regulier verblijf zijn zelf verantwoordelijk voor hun huisvesting en inkomen zodra zij geen recht meer hebben op opvang en (gemeentelijke) voorzieningen onder de RooO (na 4 september 2025).

Derdelanders moeten terugkeren naar hun land van herkomst zodra alle procedurestappen zijn doorlopen.